საქართველოში სურსათის უვნებლობის მონიტორინგის სისტემის მიმოხილვა რისკის შეფასების/ანალიზის ჭრილში
დ.დუღაშვილი, ნ.ძებისაშვილი, ზ.ცქიტიშვილი
საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტი,საქართველო, თბილისი
HYPERLINK "mailto:d_dughashvili@yahoo.com"d_dughashvili@yahoo.com
საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია,საქართველო, თბილისი
ნაშრომში განხილულია საქართველოში სურსათის უვნებლობის მონიტორინგის თანამედროვე სისტემა. დღეისათვის, საქართველოში სურსათთან ასოცირებული რაოდენობრივი რისკების შეფასების ხელშემშლელ ფაქტორად უცხოელი და ადგილობრივი ექსპერტებისა და დაინტერესებული მხარეების რეკომენდაციებსა და დასკვნებში რისკის რაოდენობრივი შეფასებისთვის აუცილებელი სათანადო მონაცემების არქონა ან მათი შეზღუდული რაოდენობა სახელდება. ამასთან საქართველოში სურსათის უვნებლობის შეფასების მონიტორინგის ზოგიერთი ინსტრუმენტი განსხვავდება ევროპული და საერთაშორისო კანონმდებლობისან და შესაბამისად იწვევს განუსაზღვრელობის ზრდას. რისკის შეფასების მიზნებისთვის გამოყენებადი მონიტორინგის მონაცემების მისაღებად შემოთავაზებულია, მონიტორინგის პროგრამების შედგენისას გათვალისწინებული იყოს ევროპული მიდგომები, მ.შ. სისტემატური და პროექტული მონიტორინგები, რომლებშიც დგინდება როგორც სურსათის/ცხოველის საკვების საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან შესაბამისობა, ასევე გამოკვლეული უნდა იყოს არანორმირებული საფრთხეები - აღმოცენებადი რისკები.
საკვანძო სიტყვები: ნაგავსაყრელი, ნაჟური წყლები, ნახშირბადოვანი მასალა, ნანო-სორბენტი, მიკრო-სორბენტი, გასუფთავება.
UDC: 613.2; 614.31
Review of Food Safety Monitoring System in Georgia in Perspective of Risk Assessment/Analysis/Darejan Dughashvili, Natela Dzebisashvili, Zurab Tskitishvili/Transactions IHM, GTU. -2024. -vol.135. -pp.92-97. - Georg., Summ. Georg., Eng. The paper discusses the modern system of food safety monitoring in Georgia. To date, the limited or lack of appropriate data necessary for quantitative risk assessment is mentioned as a factor hindering the assessment of quantitative risks associated with food in Georgia by foreign and local experts and interested parties in the recommendations and conclusions. In addition, some monitoring tools for food safety assessment in Georgia differ from European and international legislation and accordingly this leads to increased uncertainty. In order to obtain monitoring data usable for risk assessment purposes, it is proposed to consider European approaches when developing monitoring programs, including systematic and by project monitoring, during which the compliance of food/animal feed with the requirements determined by the legislation of Georgia should be studied, as well as non-normative hazards – emerging risks.