Institute of Hydrometeorology

საქართველოში მყინვარები განლაგებულია კავკასიონის ქედზე (სამხრეთ ნაწილი) და თავმოყრილია 12 მყინვარულ აუზში: 6 დასავლეთ საქართველოში (ბზიფი, კელასური, კოდორი, ენგური, ხობისწყალი, რიონი) და 6 აღმოსავლეთ საქართველოში (ლიახვი, არაგვი, თერგი, ასა [არხოტისწყალი], არღუნი, პირიქითი ალაზანი). დიდი მყინვარები მდებარეობენ ოთხი მდინარის კოდორის, ენგურის, რიონისა და თერგის მყინვარულ აუზებში.
კვლევაში გამოყენებულია მაღალი გარჩევადობის თდზ ტექნოლოგიები, ისტორიული და ღია წყაროების მონაცემები, გის ტექნოლოგიები [11-13] და საექსპერტო ცოდნის ერთობლიობა საქართველოს ყველა მყინვარული აუზის შესახებ.

გამოყენებულია თანამგზავრული მონაცემები, რომლებიც ხელმისაწვდომია დედამიწის რესურსებზე დაკვირვების სისტემის (Earth Resources Obsevation Systems /EROS/) საშუალებით. ამ არქივში, რომელიც აშშ-ის შს სამინისტროს დაქვედებარებაში იმყოფება, დაცულია Landsat-ის თანამგზავრებით მოპოვებული მონაცემები, აგრეთვე NASA-ს განკარგულებაში არსებული თანამგზავრული სურათები.
ავტორების მიერ შემუშავებული მეთოდები [14,15] შეესაბამება მსოფლიოს საუკეთესო პრაქტიკებს [13,16,17], რაც შესაძლებელს ხდის მყინვარების მდგომარეობის დადგენას ერთდროულად დიდ ტერიტორიებზე საჭირო გარჩევადობითა და სანდოობის მაღალი სიზუსტით.

მონაცემთა ძირითადი წყაროებია:
· თანამგზავრების Landsat 5, 7, და 8-ის (15–30 მ გარჩევადობით) და კომერციული Azercosmos თანამგზავრის SPOT 6 (1–1,5 მ გარჩევადობით) [18] თანამგზავრული სურათები.
· მყინვარების კატალოგის და 1960-იანი წლების ტოპოგრაფიული რუკების ისტორიული მონაცემები.
· ღია წყაროების, როგორიცაა NASA-ს და გლობალური მიწის ყინულის გაზომვები კოსმოსიდან (GLIMS) პროექტის მონაცემთა ბაზები.
· Google Earth-ის მაღალი გარჩევადობის სურათები (0, 5 – 0, 8 მ გარჩევადობა).

კვლევა მოიცავს კატალოგის (ერთი ვადა) ისტორიულ მონაცემებს და თდზ-ის სამი შერჩეული ძირითადი ვადის, კერძოდ 2010 წ. (პირობითად ავღნიშნოთ თდზ 1-ით); 2015 წ. (პირობითად - თდზ 2-ით) და 2020 წ. (პირობითად - თდზ 3-ით) მონაცემებს. თდზ-ის თითოეული ვადისათვის განისაზღვრა კატალოგში მოყვანილი პარამეტრები, როგორიცაა მყინვარის ფართობი, მორფოლოგიური ტიპი, ექსპოზიცია, სიგრძე, მინიმალური და მაქსიმალური სიმაღლე, ფირნის ხაზის სიმაღლე და აბლაციის ფართობი. მყინვარები დაყოფილია მცირე (0,1–0,5 კმІ), საშუალო (0,5–2,0 კმІ) და დიდ (>2,0 კმІ) კატეგორიებად. ჩატარებულმა კვლევებმა გამოავლინა მყინვარების მნიშვნელოვანი დანაწევრება და დნობა დროთა განმავლობაში.
გამოწვევები, როგორიცაა ღრუბლის საფარი, ისტორიული მონაცემების და ღია მონაცემთა ბაზებში კონტურების გავლების უზუსტობები, მოგვარდა ხარისხის კონტროლის ღონისძიებების, 3D ვიზუალიზაციისა და მყინვარების კონტურების დიგიტალიზაციის გამოყენებით.